Wat is het verschil tussen onderhoudsplichtige en onderhoudsvrije gewrichtslagers?
Gewrichtslagers zijn glijlagers en hebben dus geen kogels of rollen. Ze bestaan uit een binnen- en buitenring waarbij de buitenkant van de binnenring bolvormig is en de binnenkant van de buitenring holvormig. Hierdoor zijn ze prima geschikt voor lageropstellingen waar kleine uitlijnfouten opgevangen moeten worden en voor kantel- en zwenkbewegingen bij relatief lage toerentallen.
Je kunt ze krijgen met verschillende combinaties van glijcontactvlakken, d.w.z. de glijvlakken van binnen- en buitenringen zijn gemaakt van verschillende materialen. Er zijn twee hoofdgroepen: gewrichtslagers die onderhoud nodig hebben (onderhoudsplichtig) en onderhoudsvrije gewrichtslagers.
Onderhoudsplichtige gewrichtslagers
Onderhoudsplichtige gewrichtslagers worden gemaakt van hoogwaardig kogellagerstaal. De binnenring is altijd van staal en de buitenring kan van staal of brons zijn. Een eventuele oppervlaktebehandeling zorgt voor een verbeterde weerstand tegen corrosie. De glijvlakken bij een staal/staal glijparing hebben vaak een molybdeendisulfide (MoS2) laag.
Dit type lager moet je regelmatig nasmeren. Het smeermiddel heeft meerdere functies. Het vermindert de wrijving, zorgt voor een sterke smeerfilm en beschermt tegen corrosie, verontreinigingen en vocht. Daarnaast spoelt het nieuwe smeervet slijtagedeeltjes en verontreinigingen uit het lager. Onderhoudsplichtige lagers kun je herkennen aan het smeergat en de smeergroef in de buitenring.
Deze lagers zijn bijzonder geschikt voor stootbelastingen of wisselende belastingen. Ze zijn ook verkrijgbaar met afdichtingen om vuil buiten het lager te houden.
Onderhoudsvrije gewrichtslagers
De onderhoudsvrije gewrichtslagers hebben een speciale glijlaag op basis van PTFE tussen de binnen- en buitenring. Dit kan een PTFE-compound, -folie of -weefsel zijn. Ze zijn geschikt voor toepassingen waarbij een lange levensduur, zonder onderhoud of smering, is gewenst. Je komt ze dan ook vaak tegen op moeilijk bereikbare plaatsen waarbij het lastig is om te smeren.
Dit type lagers moet je niet nasmeren. Doe je dit wel dan versnelt dit de slijtage waardoor de levensduur juist vermindert.
Onderhoudsvrije lagers zijn met name geschikt voor niet-wisselende belastingen. Ook dit type is verkrijgbaar met afdichtingen om vuil buiten het lager te houden.