Wat zijn de 10 meest voorkomende soorten wentellagers?
Wentellagers zijn lagers die zijn opgebouwd uit een binnen- en een buitenring, met daartussen de wentellichamen. Deze wentellichamen zijn bijvoorbeeld kogels, cilinders, tonnen, kegels en naalden. Een kooi zorgt ervoor dat de wentellichamen netjes tussen de ringen verdeeld blijven en dat ze elkaar niet raken. Bij demonteerbare lagers heeft de kooi nog een functie, namelijk het vasthouden van de wentellichamen zodat ze niet uit het lager vallen.
Elk type wentellager kent zijn eigen eigenschappen en toepassingen. Wat zijn nu de meest voorkomende lagertypen?
Lagerbelasting
Maar eerst nog even het verschil tussen radiale en axiale belasting, aangezien dit bij lagers wel een belangrijk puntje is. Een radiale belasting betekent dat een kracht haaks op een as werkt en bij een axiale belasting werkt dit in de lengterichting van de as.
geringe lagerbelasting middelzware lagerbelasting zware lagerbelasting
1. Eénrijige groefkogellagers
De éénrijige kogellager is het bekendste en meest gangbare type wentellager. Deze lagers zijn met name bestemd voor het opnemen van radiale belastingen, dus krachten die haaks op de as staan. Dankzij de constructie van de kogels in de loopgroeven kunnen deze lagers ook geringe axiale belastingen opnemen. Een handig overzicht met de maten van groefkogellagers tot een asdiameter van 100 mm download je hieronder:
Hier lees je meer over groefkogellagers
2. Zelf instellende tweerijige kogellagers
Deze lagers hebben een binnenring met twee loopgroeven en een buitenring met één kogelvormig loopvlak. Op de wijze kan de buitenring zich t.o.v. de binnenring instellen. Je kunt ze bijvoorbeeld toepassen in situaties met kans op asdoorbuigingen of uitlijnfouten. Naast radiale belastingen kunnen ze ook geringe axiale belastingen opnemen.
3. Eenrijige hoekcontactlagers
Deze lagers nemen gelijktijdig zowel een radiale als eenzijdige axiale belasting op. Let wel, bij alleen een radiale belasting geeft het lager ook een axiale kracht die gecompenseerd moet worden. Vaak worden deze lagers gepaard gebruikt, bijvoorbeeld in een O- of X-opstelling.
4. Tweerijige hoekcontactlagers
Naast een radiale belasting neem het lager ook een tweezijdige axiale belasting op. In tegenstelling tot de eenrijige variant heffen bij alleen een radiale belasting de axiale krachten op beide kogelrijen elkaar op.
5. Tweerijige zelfinstellende tonlagers
Deze lagers hebben in de buitenring één kogelvormig loopvlak en de binnenring is voorzien van twee spoorkragen. Hierdoor kan de buitenring zich instellen t.o.v. de binnenring. Uitlijnfouten en asdoorbuigingen kun je hiermee compenseren. Naast grote radiale belastingen kunnen ze ook vrij grote axiale belastingen opnemen.
6. Eenrijige cilinderrollagers
Deze lagers bestaan uit een massieve buiten- en binnenring. Een van deze ringen heeft één of twee spoorkransen waarmee de rollen van deze lagers worden geleid. De andere ring heeft dan geen spoorkransen. Hierdoor kun je buiten- en binnenring afzonderlijk monteren.Cilinderrollagers zijn geschikt voor hoge radiale belastingen bij hoge toerentallen.
7. Kegelrollagers
Door de conische loopbanen van de buiten- en binnenringen zijn kegellagers uitstekend geschikt voor het opnemen van hoge radiale en eenzijdige axiale belastingen. De buitenring kun je t.o.v. de binnenring met rollen en kooi afzonderlijk monteren. Bij enkel een radiale belasting geeft het lager een axiale kracht die je moet compenseren. Dit kun je doen door bijvoorbeeld een tweede lager in spiegelbeeld te monteren.
8. Kogeltaatslagers
Dit lagertype is geschikt om alleen axiale belastingen op te nemen. Kogeltaatslagers bestaan uit een asschijf, een huisschijf en een kogelkrans. De asschijf past klemmend op de as en de huisschijf past klemmend in een huis. Kogeltaatslagers bestaan in een eenzijdig werkende varianten en in een tweezijdig werkende variant. Deze tweezijdige variant heeft één asschijf, twee huisschijven en twee kogelkransen.
9. Zelfinstellende kogeltaatslagers
Deze variant is geschikt om kleine uitlijnfouten te compenseren. Dankzij twee kogelvormige huisschijven kan het lager zich enigszins instellen. Ook dit lager bestaat in een eenzijdig en in een tweezijdig werkende variant. Belangrijk is dat de huisringen in de tweezijdig werkende variant radiaal verschuifbaar moeten zijn.
10. Naaldlagers
Naaldlagers hebben t.o.v. cilinderrollagers het voordeel dat ze minimale radiale afmetingen hebben. Ze zijn enkel geschikt voor het opnemen van radiale belastingen. Naaldlagers bestaan in diverse varianten en kunnen zowel met als zonder binnenring toegepast worden. In dit laatste geval rollen de naalden over een gehard stalen as.
Hier lees je meer over naaldlagers