Blog

Naaldlagers behoren tot de groep radiaalcilinderrollagers. Naaldlagers kun je herkennen aan de relatief dunne cilindrische rollichamen waarbij de lengte in verhouding veel langer is dan de diameter. Dankzij het lijncontact van de naaldrollen op het loopvlak van de as of behuizing hebben ze een grote stijfheid. Hierdoor zijn ze prima geschikt voor lageropstellingen met een hoog radiaal draagvermogen. Je kunt ze niet gebruiken voor het opnemen van axiale krachten. Er bestaat wel gecombineerde naald-cilindertaatslagers die gecombineerde krachten kunnen opnemen, maar die behandelen wij niet in dit blog.

Lagers monteren kan op verschillende manieren. Welke methode je kiest is afhankelijk van het type lager. In dit blog gaan we in op het gebruik van slagbussen. 

Monteren met slagbussen is een vorm van koude montage. Deze methode is geschikt voor kogellagers en cilinderlagers tot een boring van 55 mm en een buitendiameter tot 120 mm. 

Insert lagers (vaak ook Y-lagers of spanlagers genoemd) zijn veelgebruikte lagers. Je ziet ze bijvoorbeeld vaak bij transportbanden, landbouwmachines, ventilatoren en autowasstraten. Een groot voordeel van dit lager is dat ze vrij eenvoudig te monteren en demonteren zijn.

Insert lagers kun je herkennen aan de verlengde binnenring en bolle buitenring. In deze blog gaan wij dieper in op de standaard insert lagers en kogellagerblokken van SKF. Naast deze standaard serie bestaan er ook kogellagerblokken die speciaal voor de foodsector of landbouw zijn geschikt.

Het eerste waar je naar moet kijken bij de selectie van een passing voor lagers met een cilindrische boring is de rotatieverhouding, of rotatieconditie. Deze rotatieverhouding is de manier waarop de lagerringen belast worden en dit bepaalt in belangrijke mate wanneer je een vaste passing of losse passing kiest.
In basis zijn er drie condities:

(bron: SKF)

Diepgroefkogellagers - in dit blog verder kogellagers genoemd - zijn het meest gebruikte lagertype. Voor veel toepassingen vormen de snelheid en belasting namelijk geen beperking om dit type lager te gebruiken. Deze veelzijdigheid blijkt wel uit het feit dat alleen SKF al ongeveer 500 miljoen(!) kogellagers per jaar produceert.

De SKF Food Line kogellager units - Blue Range - zijn speciaal ontwikkeld om verontreinigingen te verwijderen en de verspreiding van bacteriën te verminderen. De units zijn onderhoudsvrij en zijn bestendig tegen veelvuldig reinigen.

Een van de ‘geheimen’ van de unit is de gepatenteerde afdichting van het lager. Dit unieke systeem voorkomt het binnendringen van water en reinigingsmiddelen. Nieuwsgierig geworden naar de werking van deze afdichting? Mooi, want dat gaan wij voor je uitleggen en laten zien.

Zoals in dit blog al verteld is, is vet het meest toegepaste smeermiddel voor wentellagers. Het biedt vele voordelen t.o.v. olie en het kost in het algemeen ook minder.
In sommige toepassingen met extreme temperaturen kunnen normale smeermiddelen smelten of verdampen. Voor deze omgevingen zijn droog smeermiddelen ontwikkeld.
In dit blog richten wij ons op de smeervetten voor wentellagers.

Y-lagerblokken zijn erg veelzijdig in gebruik en zijn ook wat betreft prijs interessant. Je komt ze dan ook veelvuldig tegen bij landbouwmachines, transportsystemen, ventilatoren en in de voedselindustrie.

Y-lagerhuizen

De huizen voor Y-lagers zijn leverbaar als staande lagerblokken - ook wel kussenblokken genoemd - of flenslagerblokken. Ze zijn meestal gemaakt van gietijzer of van staalplaat.

Vervuiling tussen de afdichtingslip van een asafdichting en de as leidt op den duur tot slijtage van de as en de afdichting. Met als gevolg dat het smeermiddel naar buiten kan en de verontreinigingen naar binnen. Het vervangen van alleen de afdichting is dan vaak niet voldoende. De as moet je dan ook repareren. Dit laatste is vaak geen eenvoudige klus. Als je pech hebt moet je een groot deel van de machine demonteren om de as te kunnen vervangen of repareren. Dat is tijdrovend en kostbaar.

Kogellagers zijn verkrijgbaar met rubberen of metalen afdichtingen. Afhankelijk van de toepassing kies je een lager met de juiste afdichting. Een afdichting bij een lager heeft als doel om het lagervet in het lager te houden en om te voorkomen dat omgevingsvuil - stof en vocht - het lager binnen dringt.
Aangezien je kogellagers dus in talloze toepassingen kunt inzetten bestaan de afdichtingen ook in diverse varianten.

Globaal zijn er drie varianten (fig. 1): beschermplaatjes (A), wrijvingsarme afdichtingen (B) en slepende afdichtingen (C).

Elke afdichtingsvariant heeft zijn eigen aanduiding en om het nog lastiger te maken hebben alle lagerfabrikanten vaak een eigen aanduiding (achtervoegsel) voor dezelfde afdichting.

SKF groefkogellager heeft als aanduiding bijvoorbeeld: 2Z, 2RZ of 2RS1.

Deze als voorbeeld genoemde achtervoegsels geven aan dat het lager aan beide zijden is afgedicht. Enkelzijdige afdichting bestaat ook, dan is de aanduiding in dit geval Z, RZ en RS1.

fig. 1

Theoretisch gaat een goed gesmeerd lager dat onder ideale omstandigheden draait eeuwig mee. Dat klinkt leuk maar de werkelijkheid is anders. Wist je dat een slechte smering zorgt voor 36% van de vroegtijdige lageruitval? Een goede smering zorgt er echter wel voor dat het lager zijn maximale levensduur kan halen.

Een wentellager heeft een codering die meestal bestaat uit 3, 4 of 5 cijfers. Daarnaast is een combinatie van cijfers met letters ook mogelijk. In dit blog geven wij uitleg over de opbouw van een lagercodering.

• Het 1e cijfer (of letter, of combinatie) in de basisaanduiding geeft het lagertype aan.
• Het 2e en 3e cijfer hebben te maken met de maatserie (volgens ISO). Het 2e cijfer geeft de breedte- of hoogteverhouding aan (B of T voor de breedte en H voor de hoogte) en het 3e cijfer heeft te maken met de buitenmiddellijn (D). In een aantal gevallen wordt het 2e cijfer weggelaten.
• De laatste 2 cijfers geven de code voor de boring (d) aan. Vermenigvuldig deze code met 5 en je hebt de inwendige diameter in millimeters te pakken. Dit geldt trouwens pas vanaf een boring van 20 mm (04). Een lager met een boring van 10 mm heeft als code 00, bij 12 mm is dit 01, bij 15 mm is dit 02 en bij 17 mm is de code voor de boring 03.

Wentellagers zijn lagers die zijn opgebouwd uit een binnen- en een buitenring, met daartussen de wentellichamen. Deze wentellichamen zijn bijvoorbeeld kogels, cilinders, tonnen, kegels en naalden. Een kooi zorgt ervoor dat de wentellichamen netjes tussen de ringen verdeeld blijven en dat ze elkaar niet raken. Bij demonteerbare lagers heeft de kooi nog een functie, namelijk het vasthouden van de wentellichamen zodat ze niet uit het lager vallen.
Elk type wentellager kent zijn eigen eigenschappen en toepassingen. Wat zijn nu de meest voorkomende lagertypen?

Doelmatig onderhoud is van essentieel belang om vroegtijdig lageruitval te voorkomen. Wist je dat meer dan 60% van de lagers die vroegtijdig uitvallen, uitvallen door factoren die je zelf kunt beïnvloeden?

We zetten de 4 belangrijkste oorzaken even op een rij:

Slechte smering (36%)

De grootste oorzaak van vroegtijdig lageruitval heeft te maken met smering van lagers. Dat kan te weinig of juist te veel smering zijn, of een onjuiste keuze van het smeermiddel.

Je hebt het misschien vast wel eens een keer voorbij zien komen, X-life lagers van INA en FAG. Maar wat is X-life nou precies en hoe herken je een X-life lager?

X-life is het kwaliteitslabel van INA en FAG voor lagers met een bijzonder hoog draagvermogen. Dankzij hogere dynamische draaggetallen onderscheiden X-life lagers zich door een langere levensduur. De hogere belastbaarheid komt door het gebruik van de modernste fabricagetechnieken en door de verbeterde inwendige constructie. Dit leidt tot betere en gelijkmatigere oppervlakken en contactvlakken en daarmee tot een geoptimaliseerde lastverdeling van het lager.